A defensa da sanidade pública e os principais xornais de galiza

Onte, 9 de febreiro, entre as 17:55 horas e as 18:32 horas estiven ollando os principais xornais de Galiza, nas súas edicións dixitais, para ollar as informacións neles aparecidos sobre a manifestación convocada para ese mesmo día ás 12:00 pola plataforma SOS Sanidade Pública como protesta pola ultradeficiente situación da sanidade de titularidade pública na Comunidade Autónoma galega. Os xornais analizados foron aqueles de Galicia que tamén teñen edición en papel. A particularidade destes xornais é que todos eles reciben inxentes fondos monetarios da Xunta de Galicia por diversos conceptos, desde axudas polo uso da lingua galega (cousa en moitos casos incomprensible) ata as máis peregrinas, pasando pola publicidade institucional declarada e a publicidade institucional máis ou menos disimulada en forma de información ou contribución ao coñecemento.

Con unha excepción, constatamos que a existencia desta nova está moi relegada a posicións moi secundarias da portada ou, noutros casos, é totalmente inexistente na portada dos dixitais. Nas que aparece, agás a mesma excepción á que antes me referín, hai dúas tendencias: uns , unha vez presentada a existencia da manifestación con breves descricións, inserir na nova declaracións de responsábeis do SERGAS e/ou do secretario do PP de Galicia dando máis detalle e entidade á propaganda destes últimos que ao feito do titular da nova; outro, pese a darlle un terceiro lugar na portada pon de segunda de portada unha inserción publicitaria disimulada e non identificada como tal sobre as urxencias no CHUS; e ao mesmo nivel as mesmas declaracións do xerente do SERGAS e do Secretario do PP de Galicia en novas separadas. Unhas novas teñen a súa referencia nas axencias EFE e Europa Press (EP) e outras nas redaccións dos propios xornais. As sinaladas como procedentes de EFE e EP dou por sentado que son un refrito de diferentes novas diferentes servidas polas citada axencias (as referidas á manifestación, a referida á declaración do xerente do SERGAS e a referida ao secretario do Partido Popular de Galicia; e non fai falta moita intuición para supoñer que as declaracións do xerente do SERGAS están feitas en día ou días anteriores). Imos velo xornal a xornal.

La Voz de Galicia. A edición dixital deste xornal foi consultada ás 17:55 horas do domingo 9 de febreiro. A nova procede da redacción deste xornal en Santiago con hora das 13:55. Pese a ser unha das máis importantes novas da xornada en Galicia, foi relegada á columna esquerda do VIIIº lugar da portada, incluso despois dunha importante nova de titular “Koni sella la septima del Depor”. Entrando na nova, esta describía de forma superficial tanto a manifestación como das intervencións finais habidas na mesma. Dentro da nova dáse relevancia ás manifestacións conspiranoicas do secretario do PP de Galicia atribuíndo os graves problemas que padece a sanidade pública galega a conspiracións da oposición, declaracións conspiranoicas que nos lembran a aquelas do “contubernio xudeo-masónico pagadas co ouro de Moscú” que se escoitaban no entorno do xeneral asasino e dos seus cómplices non menos asasinos. Como vemos a neutralidade e calidade informativa deste xornal deixa bastante que desexar; quizás sexa este o motivo polo que o grupo empresarial ao que pertence sexa un maiores beneficiarios de centos de miles de euros de fondos públicos fornecidos pola Xunta de Galicia por distintos conceptos de axudas e por compra de espazos e campañas publicitarias patrocinadas polas consellerías do goberno galego.

Faro de Vigo. É o segundo xornal de Galicia en tirada; e, tamén, o segundo receptor de fondos públicos procedentes da Xunta de Galicia polo concepto de diferentes axudas á prensa e beneficiario, tamén, da publicidade institucional do goberno de Galicia e das súas consellerías. A portada dixital deste xornal foi consultada ás 17:58, onde a nova da mobilización convocada por SOS Sanidade Pública estaba situada na columna da esquerda nun posto XIIIº, despois de novas tan importantes como “El primer Cunqueiro enamorado...”, “Brais es el elegico para acompañar a Aspas y Smolov...” (nova xa pasada nese momento), “Arde un coche en plena plaza elíptica de Vigo”, “Todo listo en Los Angeles para...” ou “Osasuna – Real Madrid en directo” por poñer algúns exemplos de criterio periodístico utilizado nese xornal cara a un problema moi grave que está a afectar a toda sanidade de Galiza, pero que na comarca viguesa está a cobrar aspectos excepcionalmente graves para a saúde da poboación tanto na atención primaria como na hospitalaria. Unha vez dentro da nova, redactada en base a informacións das axencias EFE e EP, vemos que da tanta importancia á nova de actualidade que é a manifestación como ás declaracións seguramente pretéritas do xerente do SERGAS e, por suposto, ás veleidades conspiranoicas do secretario do PP de Galicia. Outra curiosidade é que aparece a nova baixo dous romboides que rezan un “Noticias de Verín” e o outro ”Noticias de comarca de Verín”; calidade informativa: unha manifestación convocada para toda Galiza, desde toda Galiza e na capital de Galiza convértese nunha nova de Verín. Feijóo contento e disposto a seguir soltando cartos.

El Correo Gallego. O que parece ser terceiro xornal de maior tirada de Galicia, editado en Santiago de Compostela. Tamén dos máis beneficiados polas “axudas” e a publicidade da Xunta de Galicia. Aquí, hai que dicir que a referencia aparece no IIIº lugar da portada, despois dunha nova referida ao coronavirus e (e isto é para poñerse a mexar e non botar gota) dun artigo de publicidade datado no día tres de febreiro adulando as excelencias das urxencias do CHUS mil veces denunciadas polas organizacións defensoras dos doentes e en cuxas instalacións de urxencias ten falecido, segundo denuncias do persoal médico, un doente a semana pasada. Neste xornal, El Correo Gallego, na mesma portada e ao mesmo nivel aparecen, nun apartado os titulares das declaracións propagandísticas do xerente do SERGAS e noutro apartado as fábulas conspiranoicas de Tellado, secretario do PP de Galicia. Entrando xa na noticia en si mesma, observamos que está baseada na información proporcionada por EFE cunha extensión maior que Faro de Vigo e Voz de Galicia referidas á manifestación e as súas motivacións e, como xa non chagaban as dúas novas parellas, facendo referencia ás declaracións propagandísticas do xerente do SERGAS. Renovará El Correo Gallego subvencións de diversa índole e contratos publicitarios coa administración da Xunta de Galicia e organismos dependentes dela? Supoño que si, que igual que nos casos anteriores Núñez Feijóo e o Partido Popular estarán contentos.

Atlántico. Este xornal no seu espazo dixital, visto no intervalo horario mencionado ao inicio, dedica á manifestación convocada por SOS Sanidade Pública en defensa da sanidade un primeiro lugar na súa portada. Entrando no contido da nova vemos que está elaborada pola redacción do propio xornal; unha elaboración impecable como nova xornalística na que se nota o obxectivo de informar do acontecido nas rúas de Compostela ese día pola mañá, informando das motivacións dos diferentes actores do foco da nova. A diferencia do feito nos xornais analizados con anterioridade, o xornal Atlántico non mistura a actividade reivindicativa con declaracións propagandísticas ou conspiranoicas de ninguén (igual porque as declaracións do xerente do SERGAS xa as publicou no seu momento e as de Tellado, que sirven para todo, xa non son unha nova real). Resúltame curioso que este xornal, do mesmo grupo editorial que La Región, publicara unha nova tan obxectiva e sen sesgos evidentes; e isto dígoo porque este grupo editorial é moi achegado ao PP de Ourense. Claro que os baltaríns están moi contrariados polo tema Verín que estiman que lles vai supoñer un alto custo político nas próximas eleccións autonómicas. Se segue así non sei se este xornal vai renovar subvencións nin publicidade institucional da Xunta, o cal non sei se poría en solfa a súa continuidade como xornal, polo menos na súa versión impresa.

Nós Diario. Este xornal, na súa edición dixital aberta, o domingo pola tarde mostrábanos unha breve crónica da manifestación feita por un dos seus redactores, indicando os apoios políticos cos que contaba, as persoas que leron os comunicados finais e centrándose fundamentalmente en breves opinións acadadas durante o acto de protesta polo voceiro de SOS Sanidade Pública Manuel Martín e dous representantes de plataformas de defensa da saúde das comarcas de Monterrei e da Barbanza. Non se prodigou máis na información sobre a mobilización.

La Opinión Coruña. Este xornal, do mesmo grupo editorial que Faro de Vigo, deu unha nova feita en base a novas de EFE e AP que parece copiada do seu irmán maior, o Faro de Vigo. O lugar de portada, como Faro, moi secundario. Tamén levará subvención e publicidade.

Vistos tamén os xornais dixitais de La Región de Ourense, Diario de Pontevedra e El Progreso de Lugo, dicir que ningún dos tres presentaba mención algunha do acto convocado pola plataforma SOS Sanidade Pública en defensa da sanidade pública celebrado o día 9 de febreiro de 2020 en Compostela entre as súas novas de portada.

Como podemos observar, isto é o que da de si a prensa con edicións impresas que temos neste país galego. Dos tres xornais con maior tirada con base en Galiza, dous deles case ocultan a nova máis importante do acontecido onte, 9 de febreiro, no país; o terceiro deles, domiciliado no concello de Santiago de Compostela e que polo tanto non pode ocultar a realidade do que alí pasou, sitúa a nova en terceiro lugar de referencia, pero precedido dun artigo de propaganda sobre as máis que denunciadas urxencias no CHUS e acompañado por dous artigos con referencia pepera: un no que o xerente do SERGAS dedícase integramente a facer propaganda da política sanitaria sanitaria da Xunta de Galicia e xustificando o inxustificable con datos presuntamente certos pero desconectados da realidade do masacrado polo Partido Popular na sanidade pública galega; e o outro no que o secretario dese partido na Galiza se dedica a botar pelotas fora con afirmacións conspiranoicas sobre a sanidade que ese partido está a destruír progresivamente desde que Núñez Feijóo acadou a Presidencia da Xunta de Galicia.

Hai que sinalar, tamén, que hoxe luns algún deles como o Faro de Vigo e La Opinión de Coruña renovaron a nova e non lle dedican tantas liñas ao xerente do SERGAS; o cal non signifique que introduza o tema na renovada nova. Imaxino que a alguén se lle caía a cara de vergonza, e de aí o troco.

E se agora están así, como para lelos cando convoquen as eleccións galegas !

ANEXO

Para rematar, un resume das axudas concedidas pola Xunta de Galicia aos diferentes medios xornalísticos e de comunicación, onde vemos que destacan con moito as empresas do Grupo Voz, seguidas de Faro de Vigo e El Progreso de Lugo. Isto pódenos axudar a comprender algunha das cousas que pasan coa información neste país. Os datos están tirados do Diario Oficial de Galicia de 27 de decembro de 2019.

a) Axudas a xornais impresos en formato papel:

Entidade beneficiaria	Importe axuda
Editorial Compostela, S.A.	72.982,98
Editorial La Capital, S.L.	28.163,44
El Progreso de Lugo, S.L.	125.832,10
Faro de Vigo, S.A.	242.808,15
La Opinión de La Coruña, S.L.	38.021,94
La Región,S.A.	96.910,09
La Voz de Galicia, S.A.	553.757,62
Lérez Ediciones, S.L.	68.866,18
Rias Baixas de Comunicación, S.A.	27.657,50

b) Axudas a empresas radiofónicas privadas:

Entidade beneficiaria	Importe axuda
Radio Coruña, S.L.	5.783,22
Radio Lugo, S.A.	3.736,96
Radio Orense, S.A.	18.936,50
Radio Pontevedra, S.A.	20.333,84
Radio Popular, S.A.	73.702,41
Radio Vigo, S.A.	30.293,01
Sociedad Española de Radiodifusión, S.L.	25.325,05
Uniprex, S.A.	59.799,67
Voz de Galicia Radio, S.L.U.	28.489,34

c) Axudas a empresas xornalísticas que difundan a súa actividade informativa mediante a internet:

Entidade beneficiaria	Importe axuda
Editorial La Capital, S.L.	5.568,03
El Progreso de Lugo, S.L.	24.106,92
Europa Press Delegaciones, S.A.	208,63
Faro de Vigo, S.A.U.	74.499,03
La Opinión de La Coruña, S.L.U.	15.692,57
La Región, S.A.	13.189,53
La Voz de Galicia, S.A.	294.360,48
Lérez Ediciones, S.L.	9.521,79
Radio Lugo, S.A.	391,71
Rías Baixas de Comunicación, S.A.	3.229,08
Sermos Galiza, S.A.	2.323,42
Virtual Vedra Comunicación, S.L.	4.910,21
Voz de Galicia Radio, S.L.U.	141,76

Hipocrisía e Cinismo, sinais de Identidade da actual Xunta de Galicia e do Partido Popular na sanidade pública.

Do dicionario da Real Academia Galega: a) Hipocrisía: Actitude daquel que finxe o que non sente e mantén unha postura falsa cara aos demais e tamén carácter das palabras, xestos e feitos dos que teñen esta actitude. b) Cinismo: Calidade ou actitude da persoa cínica. c) Cínica: Que mente con descaro. E podemos definir incompetencia como descoñecemento profundo ou falla de autoridade suficiente para xulgar ou decidir sobre certos asuntos.

Efectivamente son esas, hipocrisía e cinismo, as verbas que mellor definen as actitudes e as continuadas declaracións da Xunta de Galicia, do seu Presidente, do Partido Popular e dos distintos responsábeis de calquera nivel da Consellería de Sanidade.

Desde a chegada de Alberto Núñez Feijóo á Presidencia da Xunta de Galicia o proceso de desmantelamento do sistema sanitario público é continuado e vai increscendo; desmantelamento dirixido desde a Consellería de Sanidade polas distintas persoas responsábeis da mesma. Primeiro foi Pilar Farjas ; despois a súa sucesora, Rocío Mosquera (actual xerente de Galaria, chiringuito de capital público que utiliza para as súas actividades as dependencias dos hospitais públicos), seguiu a xeira marcada por aquela do desmantelamento da calidade asistencial do sistema hospitalario público de Galiza cebándose no baleirado de servizos e especialidades dos hospitais comarcais. E nos últimos tempos o actual Conselleiro de Sanidade Jesús Vázquez Almuiña que non só está a contribuír ao remate final dos hospitais comarcais, senón que con el iniciouse o desmantelamento dos grandes hospitais públicos, a perda programada da calidade asistencial dos mesmos e, o que é máis grave, o desmantelamento acelerado e os recortes da atención primaria pública. Por iso non podemos definir o labor de Feijóo e o Partido Popular na sanidade pública galega como propia de incompetencia, xa que está máis que demostrada a súa competencia para tentar de acadar os fins de privatizar a sanidade, desmantelar a sanidade pública e deixar aos seus profesionais aos pes dos cabalos da patronal da sanidade privada. E para iso contaron, polo menos, con dous cabalos de Troia na máxima dirección da sanidade pública galega; persoas curtidas na dirección e defensa de empresas cuxas contas de resultados medran en sentido inverso da atención eficiente á saúde da poboación: a señora Mosquera e o señor Vázquez Almuiña.

Este tipo de desprestixio e desmantelamento programado do sistema sanitario público de Galiza ten dous grandes beneficiarios: as empresas hospitalarias e médicas privadas e as empresas aseguradoras de saúde. Efectos que, por moito que se empeñen en ocultar, queda claro que estaba entre os fins buscados polos distintos gobernos de Núñez Feijóo.

Conselleiros de Sanidade peperos e Presidente da Xunta pepero falan e falan, alburgan e alburgan, declaración hipócrita e cínica tras declaración mentireira e demagóxica; pero o certo que as súas actuacións no eido sanitario non fan máis que prexudicar progresivamente ao conxunto da poboación da Galiza. Hoxe mesmo, 5 de febreiro ás 18:30 horas, entrando no programa de cita previa ao través da web, o tempo de espera para acadar cita para o meu médico de familia era de seis días (cousa anormal pero normal pola deficiente mala xestión sanitaria do goberno de Galiza); isto é un claro síntoma do escaso número de médicos para atender as necesidades sanitarias máis básicas da poboación, a medicina preventiva; e non só iso, parece que se alguén asignado ao mesmo centro de saúde que eu quer trocar de médico non pode facelo por estar os profesionais cos cupos a tope. E iso que o tempo que a Consellería de Sanidade asigna para cada consulta a doente son uns escasos e insuficientes cinco minutos. Como non van estar saturados os PAC e as urxencias hospitalarias? E iso sen falar da ausencia de pediatras en toda a rede sanitaria pública.

E o malo é que PACs e urxencias hospitalarias xa de por si non teñen os medios humanos suficientes para atender unha demanda normal, canto máis para atender excesos xerados por falta de medios humanos e materiais na atención primaria. Esta situación está a xerar numerosos clientes para quen pode pagar os seguros de saúde e os consultorios privados, que parece ser que é o que en definitiva busca o Partido Popular coa súa política de desmantelamento e desprestixio do sistema público de saúde. A quen non poida pagar enviarano a unha sanidade pública que parecen querer transformar nun sistema escaso de medios materiais e humanos que teña carácter case asistencial e de caridade.

 Esta situación de desidia da administración que provoca colapsos en urxencias e hospitais polo desmantelamento programado da atención primaria se traduce no uso da atención hospitalaria para fornecer de negocio ás empresas que viven a conta da mala saúde da poboación. Este uso ven determinado polo desvío de doentes afiliados do sistema público de saúde cara á medicina privada.

Mais para lograr uns bos beneficios para as empresas de medicina privada e dos vendedores de seguros de saúde era preciso acadar que os doentes necesitados de atención hospitalaria ou consultas especializadas tiveran que desprazarse cara ás cidades. Porque só nas cidades é sostible o negocio hospitalario privado. Como se pode chegar a iso? Pois moi doado: desmontar e deixar sen contido, ademais da atención primaria, os diferentes hospitais comarcais existentes no país; primeiro, eliminando áreas sanitarias e centralizando a xestión con lambecús de confianza arredor dos grandes hospitais; posteriormente deixar sen servizos especializados os citados hospitais comarcais. Se as poboacións protestan, ofrecer contratos leoninos infames a médicos especialistas para que estes os rexeiten. Final: os hospitais fican sen servizos médicos ou con escaseza programada. Os doentes amontóanse arredor dos grandes hospitais, que non dan abasto para facerlles fronte por falla de medios materiais e humanos. Paso seguinte: desviar aos doentes cara ao negocio da sanidade privada. Caso especial é o de Vigo, onde xa unha parte importante dos afiliados á sanidade pública son atendidos directamente por POVISA tanto en hospitalaria como en especializada (que, á fin e ao cabo, eran o que o Partido Popular e Feijóo buscaban ao facer un novo hospital con número de camas inferior ás que había).

Isto explícao moi ben Xosé María de Dios, portavoz de SOS Sanidade Pública, nunha instrutiva entrevista publicada no eldiario.es : “Aproveitando toda esta lea [o desmantelamento dos hospitais públicos], o día 10 de xaneiro entrou en vigor tamén a modificación da Lei de Garantías que, basicamente, implica que se pides cita, pasan 45 días e no Sergas non cha dan para unha consulta ou proba diagnóstica, ou 60 días no caso dunha intervención cirúrxica, derívanche á privada. Obviamente, se o persoal e os recursos redúcense, os prazos non se van a cumprir nunca”. E máis adiante:”Calquera que estea metido no sistema sanitario sabe que é inviable porque o propio Sergas faio inviable. (....) aquí, directamente, pásanse os doentes da pública á privada. É algo moi lesivo para os intereses da sanidade pública de Galicia.” E como dí a Asociación Galega para a Defensa da Sanidade Pública nun recente comunicado: “O avance do sector privado, á calor dos recortes nos centros públicos (que esixe mais protagonismo e diñeiro no sistema sanitario galego), demostra que se Núñez Feijóo mantéñense na Xunta despois das mesmas, a sanidade pública pode entrar en caída libre irreversible”.

Esta labor de desmantelamento programado da sanidade pública esixe unha forte e dura resposta por parte da poboación da Galiza. Non nos podemos permitir o luxo de que estes servidores das contas de resultados dos servizos colectivos privados sigan un só ano máis na Xunta de Galicia. Non podemos permitir que rematen co dereito que todos e todas temos a recibir unha atención sanitaria eficiente e suficiente; unha atención sanitaria que non teña como referencia unha conta de resultados e prestada por profesionais que non estean condicionados por obxectivos económicos; unha sanidade que se basee na medicina preventiva cun eficiente servizo de atención primaria; unha sanidade próxima e achegada coa reactivación dos hospitais comarcais que hoxe Núñez Feijóo e os seus secuaces teñen baleiros de contido. En definitiva, unha sanidade na que sexamos tratados como doentes e non coma clientes.